Home

SANTEGOEDS – SANTEGOETS – SANDERFOOT

Genealogie van een oud Brabants geslacht

1400  –  heden

Deze website is in opbouw. Dit gaat nog geruime tijd duren, maar de basisgegevens zijn bijgewerkt voor zover die bekend zijn. Dus u kunt uw stamboom terugzoeken tot ca 1400. Tot en met generatie 11 (ca 1820) zijn alle gegevens zoals testamenten, aan- en verkoop van grond of roerende goederen bij een veiling, rechtszaken e.d. uitvoerig vermeld.
Generatie 13 is momenteel in bewerking.
De volgende generaties bevatten alleen de basisgegevens (geboorten, huwelijk, overlijden) maar die worden in de komende tijd van al die andere informatie voorzien.

Informatie kan worden gevraagd of doorgegeven per e-mail aan info@santegoeds.nl .

Opmerkingen over taalfouten, niet werkende links e.d. worden op prijs gesteld.

In deze genealogie komen alle Santegoed(t)sen voor die ooit geleefd hebben of nog in leven zijn. En als er iemand ontbreekt dan a.u.b. doorgeven : info@santegoeds.nl .

Inleiding
Informatie over het gebruik
Naamcode ofwel persoonscode
Betekenis van de naam Santegoed(t)s
De schrijfwijze
Bronnen van onderzoek

Inleiding

Deze website heeft als doel om de complete familie door de eeuwen heen weer te geven.
Iedereen kan er kennis van nemen en deze gegevens aanvullen c.q. corrigeren.  
Verbeteringen, aanvullingen en suggesties zijn dus welkom: info@santegoeds.nl

Hebt u een eigen website die u aan wilt sluiten op gegevens van deze site, meldt dit dan zodat een link kan worden aangebracht.

Contact : info@santegoeds.nl

N.B. Overname van deze gegevens is alleen geoorloofd na schriftelijke toestemming van de samensteller.

Informatie over het gebruik

De ingangsbron vindt u onder “Index“.
Bent u een Santegoeds of Santegoets en op zoek naar uw directe afstammingslijn dan kunt u beginnen met het opzoeken van uw naam via uw geboortejaar of dat van uw vader of grootvader. Door steeds op de link van de vader te klikken komt u uiteindelijk bij onze stamvader uit (ca 1400).
Een andere mogelijkheid is via de achternaam van uw moeder of uw grootmoeder (van vaderskant).

Naamcode ofwel persoonscode

Via de persoonscode kunt u uw afstammingslijn volgen tot het beginpunt in 1400.
De persoonscode bestaat uit een generatieaanduiding in cijfers gevolgd door een of meer letters en cijfers. Voorbeeld: 14.b3 is de persoon met code b3 van generatie 14.

Vanaf generatie 15 is de familie zodanig groot dat er een opsplitsing nodig was tussen de families Santegoeds en Santegoets. Omdat inmiddels in 1810 de Burgerlijke Stand was ingevoerd is daarmee ook de schrijfwijze vastgelegd terwijl voordien dezelfde familie soms met “d” en soms met “t” werd aangeduid.

De code voor Santegoeds begint met 15d en voor Santegoets met 15t. Voorbeeld: 15d.ca3 is Petrus A. Santegoeds van generatie 15 en 15t.ca4 is Marinus W.M. Santegoets van generatie 15.
Broers en zussen hebben dezelfde laatste letter maar hebben elk hun eigen cijfer.
Voor neven en nichten zijn de voorlaatste letters gelijk. Als men in een generatie dus personen met de code ca en cb tegen komt, dan zijn dat kinderen van twee broers.

Betekenis van de naam Santegoed(t)s

Alvorens op de betekenis van de naam te gaan, eerst nog iets over achternamen in het algemeen. Als achternaam werd van oudsher gebruikt:
–    een beroep: bijv. Schoenmakers, Rademakers, Kuipers, Smits.
–    de plaats van herkomst: van Tilburg, van Esch, van Boxtel,
en: van der Heiden, van den Broek, enz.
– de voornaam van de vader : Jansen, Peters, Willemsen,
maar ook : Colen (van: Nicolaas) en Koppens (Jacops)
Ook als er een echte achternaam bestond, bleven de namen van de vader en de grootvader gehandhaafd. Als we dus lezen dat Jan Willem Hendriks Santegoets iets heeft verkocht, wordt daarmee bedoeld Jan zoon van Willem zoon van Hendrik Santegoets. En dan werd de eigenlijke achternaam soms ook nog weggelaten. Trouwens, nog niet zo lang geleden kwam dat in dorpen ook nog voor, iedereen kent wel voorbeelden als: Toon van Berte Piet of Drieke Pere Bert.

Met onze naam werd misschien een plaats van herkomst aangeduid. In akten van 1400 – 1450 komt onder St. Oedenrode (maar ook op andere plaatsen) de naam ” ‘t Sant ” wel voor als streekaanduiding. Misschien was ’n (land)goed ’t Sant, ofwel ” ’t Santgoed ” de aanleiding voor onze naam. Echter dan zou men een naam als “Santeguets” (spreek uit: “guuts”) mogen verwachten.

Een veel betere verklaring gaf destijds de heer Smulders, een deskundige op het gebied van oud schrift, die in het Rijksarchief in den Bosch oeroude protocollen en akten bestudeerde en indexeerde. Hij vertelde dat vroeger een e of een i achter een klinker a of o betekende, dat dit een lange klinker was. We vinden dat nu nog terug in plaatsnamen als Oirschot, Goirle enz. Inderdaad komen we behalve “Santegoets” ook de schrijfwijze “Santegoits” tegen, dus was heel vroeger de uitspraak: “Santegoots”. Dit nu, zou (volgens dhr. Smulders) af stammen van : Sante Gods. Sante of Sint betekent: heilig, dus betekent de naam: “Heilige Gods”, ofwel: ’n heilige van God’.
Mij dunkt, dat we met deze uitleg meer dan tevreden kunnen zijn, hoewel we dan nog niet weten waarom iemand een dergelijke (bij)naam kreeg.

De schrijfwijze

In de akten komen verschillende schrijfwijzen voor:
Sante-, Santte-, Santer-, Santen-, Sande-, Zante- en Zande-
gecombineerd met
-goeds, -goets, -goits, -godts, en -goots maar ook -voets.

Een vaste spelling bestond vroeger niet en iedereen schreef de naam zoals hij die verstond.
Het vastleggen van de schrijfwijze vond pas plaats in de napoleontische tijd, toen iedereen werd ingeschreven in de omstreeks 1810 opgerichte Burgerlijke Stand. Gelukkig zijn niet alle mogelijkheden toen geregistreerd. Voor zover mij bekend zijn toen alleen de namen Santegoeds, Santegoets en Zantevoets vastgelegd. De laatstgenoemde naam is een tijdlang in Uden voorgekomen, maar is waarschijnlijk nu uitgestorven.

Bronnen van onderzoek

Verreweg de meeste informatie in dit boek is afkomstig uit het toenmalige Rijksarchief in
‘s-Hertogenbosch. Inmiddels is dit archief gedecentraliseerd naar archieven in ’s Hertogenbosch, Eindhoven, Tilburg etc. en zijn veel gegevens online beschikbaar via Erfgoed ‘s-Hertogenbosch en het Brabants Historisch Informatie Centrum .
De rest komt uit enkele gemeentearchieven en de rijksarchieven in Den Haag en Brussel.
In het Rijksarchief in den Bosch leverden de akten van de Burgerlijke Stand (vanaf 1812) en de doop-, trouw- en begraafboeken van de R.K. Kerk (vanaf ongeveer 1600) de namen en data van zeer veel personen van de stamboom. Veel interessanter echter zijn de Schepenboeken, Rechterlijke en Notariële Archieven enz. Daar vindt men gegevens over koop en verkoop, erfdelingen, testamenten, processen en verklaringen. Het geeft je een gevoel voor de relativiteit der dingen, wanneer je bij een onderzoek een stuk papier tegenkomt waarop een voorouder vierhonderd jaar geleden, “sieck te bedde liggende”, zijn handtekening zette onder zijn testament. In de vouwen van het blad bevindt zich nog een restje fijn zand, dat destijds werd gebruikt om inktvlekken te voorkomen (vloeipapier kende men toen kennelijk niet). In de archieven bevinden zich kilometerslange rijen van zulke boeken en akten, allemaal vol informatie over activiteiten van onze voorouders. Voor een onderzoeker betekent elk nieuw gegeven weer een stukje van de legpuzzel, die een beeld van het wel en wee van zijn voorouders moet opleveren. Helemaal klaar komt hij daarmee nooit, er blijven vraagtekens. Voor de familie Santegoed(t)s bijvoorbeeld is lange tijd ene Henrick Santegoeds de oudst bekende naamgenoot geweest. Hij was de stamvader van de familie en bezat in 1425 in de buurt van St. Oedenrode grond. Geruime tijd nadat de eerste bladzijden van dit boek al waren geschreven, liep ik, figuurlijk gesproken, tegen ene Katharina Santegoeds aan, die in 1408 en 1424 in Oirschot land bezat (Oirschot, Gem. Arch., Oorkonde 74 en 120). Er is werk aan de winkel om uit te zoeken of tussen Katharina en Henrick verwantschap bestaat en of ook voor 1400 de naam al voorkomt.

Overname van deze gegevens is alleen geoorloofd na schriftelijke toestemming van de samensteller.

Oostkapelle, maart 2020
Jan Santegoeds